Stephan Wetzels
Denken en Zijn

Nuance is hard nodig in zaak Armstrong

Print Friendly, PDF & Email

De affaire Armstrong houdt de wereld al weken intensief bezig. In de analyses en commentaren zien we diverse verschuivingen van allerlei deskundigen plaatsvinden. Eerst waren er de dopingexperts, toen allerlei juristen, vervolgens de marketeers gevolgd door de bestuursbobo’s en nu zijn er plots de psychologen en de psychiaters.

Een schrijnend dieptepunt in alle commentaren en analyses die ik fervent heb gevolgd, komt van psychiater Bram Bakker.

In het AD van 24/10/2012 vergaloppeert hij zich op gênante wijze over Lance Armstrong. Bakker stelt:

“Zelfmoord ligt zelfs op de loer. Armstrong moet nu gaan praten en alles eerlijk vertellen. Maar hij zit in een spagaat. Het alternatief is volhouden en zwijgen. Dat is enorm zwaar en de vraag is of hij dat kan. Statistisch gezien komt suïcide vaak voor bij mannen tussen de 40 en 60 jaar die alles in hun leven kwijtraken: geld, loopbaan, imago. Zij zien geen uitweg meer, zoeken een touw, leggen er een knop in en verhangen zich. Ook met Lance is het nu klaar.”

Dat de man ofwel door ijdelheid ofwel door beroepsdeformatie zich permitteert om zo in het wilde weg te speculeren over de zelfmoord, toont aan hoezeer deskundigen bereid zijn om op bestelling de wildste dingen in de media te roepen zonder enig voorbehoud. De valstrik hier zit in het feit dat de man in deze helemaal geen deskundige is, omdat hij eigenlijk geen flauw idee heeft met wie hij te maken heeft. Alleen al de complexiteit van de materie en de persoon Lance Armstrong vergen hier een pas op de plaats, in plaats van via algemene statistieken te komen tot persoonsgebonden oordelen. Een pijnlijke propedeusefout.

Alles komt goedDe belachelijke generalisatie houdt daarnaast ook geen enkele rekening met de betekenis van de werkelijke ontberingen die iemand moet doorstaan bij het overwinnen van kanker, laat staan wat erbij komt kijken wanneer het gaat over zeven maal als eerste eindigen in de Tour de France. Dan ben je wel een flinke uitdaging gewend en psychologisch zo ontzettend gehard, dat ik er van overtuigd ben dat hij ook deze tegenslag te boven komt. “Dat het met Lance nooit meer goed komt”, zoals Bakker meent, is hem al zo vaak verteld, dat dit er nu ook nog wel bij kan. Bovendien zou zelfmoord de ultieme bekentenis zijn en zo bezien een absurde paradox, maar daar heeft de psychiater waarschijnlijk geen rekening mee gehouden.

Bovendien heeft Armstrong nog wel degelijk een sterk sociaal netwerk, een gezin, is hij financieel onafhankelijk (en dat blijft zo zelfs met allerlei rechtszaken in het verschiet) en neemt de steun toe. Want hoezeer ook het criminele beeld wordt gecreëerd van een gevallen icoon, zijn er gelukkig ook verstandige commentaren te lezen van mensen met kennis van zaken die zich baseren op feiten.

Zoals dat van emeritus hoogleraar Harm Kuipers die terecht stelt dat we bovenal niet de werking van EPO moeten overschatten (zie NRC Handelsblad 22 oktober voor paginagroot verhaal). Bovendien moeten we beseffen dat testosteron, groeihormonen, insuline en corticosteroïden volstrekt niet prestatiebevorderend zijn. “Doping compenseert op geen enkele wijze het gebrek aan talent of het tekort aan trainingsarbeid.”

Ik denk dat in plaats van nog meer stoere taal, uitsluiting, speculatie, veroordeling en vervolging vooral de komende tijd de nuance op zijn plaats is. Gelukkig begint er meer steun te komen voor deze benadering. Niet om fouten niet serieus te nemen of te verdoezelen, maar om te midden van de stortvloed aan miljoenen oordelen de werkelijke complexiteit en dynamiek van deze omvangrijke casus recht te doen.

 

Lees hier het hele verhaal van Harm Kuipers
in de NRC in PDF (2Mb)

Armstrong boef? Ik geloof er niks van

Leave a comment


Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.


Hans van Kasteren

11 jaar ago

He Stephan,

Die Bram B. roept ook bij mij afkeer op. Daar vinden we elkaar. Zal wel in zijn familienaam zitten: Marco, Keith en Gerard B. zijn ook geen lekkere jongens. Maar bij je stukkie heb ik bedenkingen, afgezien van de nare spelfout. Want hoe complex de materie ook mag zijn, het vergrijp staat als een huis. Ik ben van mening dat we het vergrijp volledig los moeten zien zien van zijn persoonlijke gezondheid, zijn wil om te overwinnen, zijn palmares, zijn sociale netwerk. En in elk geval van zijn financiele situatie, zeker mede verkregen dankzij het vergrijp. Jij beweert potdomme het tegenovergestelde!

Je hebt sterkere en beter onderbouwde stukkies geschreven.

Hans van Kasteren

Stephan Wetzels

11 jaar ago

Ah! Een lezer! Helaas ontbreek het mij aan een aparte eindredactie, dus excuses voor de lelijke spelfout. Deze is inmiddels verbeterd. In jouw commentaar staat overigens 2x het woord zien.

Ik weet niet precies wat je van mij vraagt beter te onderbouwen.
1. Ik bespreek het idiote commentaar van de betreffende psychiater.
2. Ik roep voorts vooral op tot nuanceren -in alle opzichten-.
3. Ik verwijs daarbij onder andere naar steunbetuigingen en naar recent commentaar van emeritus hoogleraar Harm Kuipers.
4. Ik stel verder dat er niet moet worden miskend of verdoezeld, maar eerder moet worden geproportioneerd.

Als je mij een concretere vraag voorlegt in deze, zal ik je er concreter op antwoorden.

Hartelijke groet,

Stephan

Hans van Kasteren

11 jaar ago

Natuurlijk is het commentaar van Bram Bakker idioot. De vraag is of Lance Armstrong in deze steunbetuigingen verdient. Hoezo nuanceren? Hoezo proportioneren? Ooit in de ogen van ons allen een briljante sportman, een voorbeeld. Nu een bewezen bedrieger. Uit je betoog druipt een volgehouden sympathie voor Armstrong – die sympathie onderbouw je niet. Het gaat niet aan te stellen dat Armstrong ook zonder gebruik van de gewraakte middelen zijn Tours zou hebben gewonnen. Het doet niet ter zake dat hij financieel zijn zaakjes op orde heeft, dat hij een goed sociaal netwerk en een gezin heeft (dus niet tot suicide zal komen). Hij heeft zijn sport en de sport in het algemeen ernstig bezoedeld, daar gaat het om. Dat is onvergeeflijk. En natuurlijk is hij slechts een van de velen, maar ook dat is geen argument.

Stephan Wetzels

11 jaar ago

Akkoord. Ik begrijp dus dat mijn oproep tot nuancering, lijkt op een verkapte vorm van sympathie. En dat ik eigenlijk mijn ‘sympathie’ zou moeten verantwoorden. We moeten niet allerlei dingen door elkaar gaan halen. Allereerst blijft er grote waardering voor de fysieke prestaties die zijn geleverd, maar is natuurlijk geen sprake van sympathie voor de leugenaar Armstrong. Maar in mijn tekst *Armstrong en een kleine ethiek over het ene of het andere kwaad*, heb ik reeds betoogd dat het vingertje wijzen heel makkelijk is, evenals verontwaardigd zijn, maar dat geen recht doet aan de mijns inziens ethische complexiteit die in deze casus speelt (bij Armstrong eerder en nu, en in het fietsen toen en in het algemeen), noch los van het gemak waarmee vingerwijzende mensen hun eigen ethische zuiverheid naar mijn idee ernstig overschatten.

Verder ben ik van mening dat geen enkele handeling onvergeeflijk is. Dat is precies wat ik bedoel met de noodzaak tot nuancering. Door iets, zelfs als het bij wijze van spreken is, met dergelijke termen zo groot te maken, vergeten we in welk kader een en ander eigenlijk plaatsvindt. Ik heb ter aanvulling het hele verhaal van prof. dr. Harm Kuipers gescand en als pdf bijgevoegd in mijn artikel. Dat wekt weliswaar niet bepaald sympathie, maar misschien een zeker begrip. En misschien heb ik eerder begrip dan sympathie, en worden misschien deze begrippen met elkaar verward. Daar ga ik wat langer over nadenken.

Ik kan overigens verder niet ontkennen dat ik bijzonder veel moeite heb met de overweldigende hoeveelheid indirect bewijs en het tijdstip waarop dit wordt gepresenteerd. De wijze waarop de zogenaamde getuigenverklaringen tot stand zijn gekomen, geeft te denken en is op zijn minst behoorlijk onethisch te noemen. Laten we niet net doen alsof dit allemaal vanzelf en uit vrije wil is gebeurd. Laten we ook niet net doen alsof de renners onder de druk van het principe van de Waarheid naar voren zijn getreden. Daar zijn heel wat dreigingen (gevangenisstraf, levenslange schorsing enzovoorts) en beloftes (geen vervolging, geen beslag op prijzengeld etc.) achter schuil gegaan. Dus als je de waarheid hier zo belangrijk vindt, bedenk dan hoe die tot stand is gekomen. Bovendien bevallen getuigenverklaringen in 2012 over bijvoorbeeld 1999 me ook niet helemaal.

Maar zolang Armstrong zwijgt, is het laatste woord er nog niet over gezegd.

Armstrong: waarheid en subjectiviteit. Een analyse van een bekentenis. | Stephan Wetzels

11 jaar ago

[…] Nuance is hard nodig in zaak Armstrong […]

Armstrong: waarheid en subjectiviteit. Een analyse van een bekentenis. | Stephan Wetzels

4 jaar ago

[…] Nuance is hard nodig in zaak Armstrong […]

Abonneren


 

Verschenen

Copyright 2024 Stephan Wetzels © All Rights on Texts Reserved.
Bezoek aan dit persoonlijke archief is gehouden aan de voorwaarden te vinden onder "Over deze website"